Haptonomie rondom sterven en rouw
Als je voelt, weet of te horen krijgt dat het einde nadert, krijgt tijd een andere waarde. De vraag rijst dan: hoe ga je die tijd invullen? Hoe ga je om met alles wat op je afkomt en je mogelijk overspoelt? Welke keuzes moet je maken, welke beslissingen ga je nemen? Hoe kan je mens blijven en niet alleen patiënt zijn?
Heb je behoefte aan iemand die je zonder oordeel, helpt om jouw eigen weg te vinden in wat het leven in je laatste fase voor je in petto heeft? Haptonomische stervensbegeleiding kan mogelijk aan je behoefte voldoen.
Ik heb de tijd om echt te luisteren. Er is gelegenheid om te praten; over je gevoelens, je gedachten, twijfels en vragen. Zo kunnen we samen aandacht en ruimte bieden aan alles wat nog nodig is. Zodat jij kunt voelen wat je wilt en hoe jij dat wilt doen. Als dit je aanspreekt, kun je altijd contact met me opnemen om een afspraak te maken.
Vanaf het moment dat duidelijk wordt dat je niet lang meer te leven hebt, zijn er verschillende fases waar je in kunt komen, of je nu kind, volwassene of oudere bent. Het moment waarop je contact met me zoekt, bepaal je zelf. Net als het moment dat je geen gebruik meer wilt maken van mijn begeleiding. Mijn begeleiding stem ik af op waar jij op dat moment staat, je leeftijd, hoe het met je gaat en wat je nodig hebt.
Hieronder een indicatie van wat die begeleiding in kan houden.
- Je kunt met mij praten over dingen waar je bang voor bent.
Bijvoorbeeld angst die misschien niet zozeer een vrees is om dood te zijn, als wel om te sterven. Angst om geconfronteerd te worden met jezelf, met je leven, met (lichamelijke) pijn, onmacht en eenzaamheid. Sterven als een spiegel van je leven. - Mogelijk vind je het moeilijk om gevoelens te uiten. Om te laten zien dat je boos bent, verdrietig, of wat pijn met je doet. Of om een ander te laten voelen wat hij voor je betekent. We kunnen samen onderzoeken hoe je hier jouw vorm voor kan vinden.
- Als je het leven als ondraaglijk gaat ervaren, kunnen we samen onderzoeken wàt er vooral zo moeilijk is. Wat ligt daaraan ten grondslag? En wat is nodig om het iets draaglijker te maken? Ook het onderwerp euthanasie kan daarbij aan de orde komen.
- Misschien voel je je eenzaam en heb je vooral behoefte aan nabijheid.
- Als praten niet passend of moeilijk is, kan ik als haptotherapeute ook op andere wijzen gevoelsmatig contact maken. Er kan behoefte zijn aan een teder, woordloos contact. Handen die jou heel zacht, met respect en bevestiging aanraken.
Vanaf het moment dat je ‘niets’ meer kunt, kun je nog altijd van iemand houden en voelen dat er van je gehouden wordt. Want al is het lichaam gehavend, je wezenlijke ik hoeft niet aangetast te zijn. Aangeraakt worden met respect en tederheid, kan louterende, emotionele reacties losmaken en helend werken.
Wanneer je je einde voelt naderen, kan het moeilijk zijn om te zien dat vrienden en familieleden zo’n verdriet hebben. Daar kan verlichting in komen als je met elkaar gevoelens over de dood kunt delen. En er zo nodig, samen om kunt huilen.
Ik kan je helpen om wezenlijk contact te maken met je dierbaren en zij met jou. Vaak verloopt dat in de laatste levensfase op een andere manier dan daarvoor. Als je elkaars proces kunt accepteren, komt de weg vrij voor ieder om je op eigen wijze voor te bereiden op de dood.
Familie en naasten
Voor familie en naasten kan ik als tussenpersoon fungeren om elkaar beter te kunnen verstaan. Bijvoorbeeld in situaties van onbegrip of verbroken relaties, of als praten lichamelijk (te) moeilijk is geworden en je zoekt naar manieren om iemand passend nabij te zijn.
Na het overlijden van een dierbare kan het fijn zijn als er iemand een periode met je mee loopt. Ook dan is het mogelijk contact op te nemen voor ondersteuning.
