Systemisch werk
Met familieopstellingen, ook wel systemisch werk genoemd, kun je zien en ervaren hoe vragen, puzzels en moeilijkheden in jouw leven niet op zichzelf staan maar beïnvloed zijn door maatschappelijke gebeurtenissen, jouw familiegeschiedenis en eigen levenservaringen.
Herken je dit?
Je komt steeds in conflict met je baas, je hebt onverklaarbare of terugkerende fysieke klachten, liefdesrelaties draaien steeds op hetzelfde uit, je hebt problemen met of zorgen over je kind, je wisselt vaker van werkgever dan je lief is, je hebt het gevoel er vaak ‘buiten’ te staan, je voelt zich snel verantwoordelijk voor van alles…dan is een opstelling iets voor jou.
Wat zijn familieopstellingen?
Een (familie)opstelling is een methode die is ontwikkeld door de Duitse therapeut Bert Hellinger. Een opstelling onderzoekt fenomenologisch wat er op de achtergrond, in de context meespeelt. Anders gezegd: het deel van ‘de ijsberg’ dat zich onder water bevindt. We kijken naar wat IS. Onder het wateroppervlak, voorbij woorden en emoties en vooral zonder oordeel.
We beseffen ons niet dat hetgeen waardoor we gedreven worden, vaak voortkomt uit en samenhangt met de plek die we innemen in een systeem. Bij die plek horen taken en/of verantwoordelijkheden. Bij het innemen van de ‘juiste, rechtmatige’ plek zijn deze taken te dragen, bij ‘plaatsverwarring’ drukken deze taken zwaar op onze schouders. Dit geldt zowel voor familiesystemen, als voor andere sociale of professionele systemen. Dit is een reden waarom (gedrags)patronen vaak zo hardnekkig zijn.
Opstellingen helpen ons een heldere blik te krijgen op blinde vlekken in ons leven en op de invloeden vanuit onze familie die ons voelen, denken en handelen bepalen. Wanneer we dat als onze werkelijkheid en waarheid onder ogen zien en innerlijk tot ons nemen, komen we in harmonie met dat, wat we zijn. Er is aan deze werkelijkheid niets verkeerd; wanneer we haar nemen zoals ze is, werkt ze helend en sterkend in ons door.
Opstellingen zijn ook een manier van naar de wereld en het leven te kijken; zonder oordeel dat het een ‘beter’ is dan het andere. Opstellingen zijn een geschikte manier om te werken aan levensvragen of thema’s omtrent werk, keuzes, gezin, ziekte en gezondheid.
Tijdens een opstelling krijg je de (vaak onbewuste) werkelijkheid te zien en je krijgt te zien hoe deze jou sterkt én beperkt. We vertrekken met een vraag, een verlangen en onderzoeken wat belemmert of nodig is zodat het leven weer kan stromen. Het vraagt moed om te zien wat er onder de oppervlakte is gebleven en te zien wat er in het grotere verband speelt. De erkenning van die onderstroom brengt je dichter bij jezelf en leidt tot meer acceptatie en liefde in het nu. Daarmee ontstaat er een grotere verbondenheid met wat van waarde is.
Voor wie?
Een familieopstelling is bedoeld voor iedereen die een vraag of verlangen heeft waar hij/zij met zijn bewuste denken niet verder mee komt en dit met een familieopstelling wil onderzoeken. Voor iedereen die nieuwsgierig is naar patronen, belemmeringen, maar vooral ook naar openingen met betrekking tot zijn/haar persoonlijk leven, werk of relaties. Voor een ieder die patronen wilt doorbreken, maar niet weet hòe, niet de vinger op de zere plek weet te leggen.
Voor iedereen die bereid is om te kijken wat er achter of onder het zichtbare speelt.
Een vraag kan gaan over een diep persoonlijk probleem, een gezondheidsthema, of een vraag binnen de werksfeer of je relaties. Mensen die op een andere manier belangstelling hebben zijn uiteraard ook van harte welkom.
Hoe gaat het?
Een opstelling is voor iedereen die het voor het eerst meemaakt een wonderlijke ervaring. Opstellingen doe je meestal in een groep. Aan de hand van een persoonlijke vraag/thema andere mensen uit de kring uitnodigt om zijn of haar familieleden te representeren. Zij zijn dan ‘stand-in’ voor mensen uit je familie of andere aspecten van je vraag zonder dat ze enige informatie ontvangen over deze mensen. Je ziet ineens de onderlinge verbindingen, ook wel de dynamiek genoemd. Daar staan dan je vader, je kind, je verlangen, je symptoom of je werk. Vervolgens gebeurt er iets opmerkelijks, waar we geen echte verklaring voor hebben; de representanten voelen zich verrassend genoeg als de werkelijke familieleden ten opzichte van elkaar. Zo ontstaat een meestal herkenbaar beeld van de verhoudingen en loyaliteiten in het familiesysteem.
Ze voelen wat daar gebeurd is en niet eerder is gevoeld of gezien.
Door het neerzetten van de plaatsvervangers in de ruimte, ontstaat de mogelijkheid de situatie letterlijk van alle kanten te bekijken. Alleen al het zichtbaar maken van alle betrokkenen en de plaats waar en de wijze waarop ze ten opzichte van elkaar staan, kan veel inzichten geven. Waar loopt een situatie vast en wat is er te doen om een constructieve beweging te maken?
Het kan helend zijn om erkenning en aandacht te geven aan wat verborgen of toegedekt is geweest, of om compleet te maken wat nog niet voltooid was of bijeen te brengen wat gescheiden of verloren was. Prioriteiten laten zich vanzelf kennen in dit verband. Met het zien en het voelen gaat die gestolde werkelijkheid ontdooien, bewegen en wordt transparanter. Dit werkt bevrijdend en daarmee helend. Je kunt zelf in je eigen opstelling staan waardoor je het van binnen uit beleeft of een representant kiezen waardoor je het van buiten af kunt waarnemen. De begeleider faciliteert de opstelling en voegt soms elementen of personen toe waardoor er een nieuwe beweging kan ontstaan of zichtbaar wordt.
Waarom een familieopstelling?
Vaak voelt het als een verlichting en een toestemming om het eigen leven ‘vol’ te nemen. Soms is het moeilijk om open te staan voor het leven zoals het zich aandient. Hierover is geen oordeel. Ieder mens en elk moment houdt zijn waarde.
De uitnodiging om je open te stellen is er altijd. Want als we ons afsluiten, verliezen we het contact met ons zelf en de mensen om ons heen. We ontwikkelen illusies over hoe het leven en wij moeten zijn, leven minder in het nu en daarmee in de werkelijkheid. Dit beïnvloedt onze lichamelijke en geestelijke gezondheid. Dat leidt tot verlies van levensvreugde. Deze zoektocht naar geluk en innerlijke vrede vraagt een openheid en verbinding met ons zelf en de wereld. Familieopstellingen ondersteunen dat proces.
Voor meer informatie over de mogelijkheden, kijk dan bij Tarieven.
Workshopdata vind je bij Agenda.
